Najnowsze badanie przeprowadzone przez Dove przynosi bardzo niepokojące dane dotyczące samooceny i poczucia własnej wartości młodych ludzi. Już 80%[1] nastolatków do 13. roku życia korzysta z aplikacji do edycji zdjęć zmieniających wygląd, by dorównać nierealnym stereotypom piękna. Aż 77% nastolatków próbuje zmienić lub ukryć przynajmniej jedną część swojego ciała przed publikacją zdjęcia w mediach społecznościowych. W rezultacie coraz więcej nastolatków ma niską samoocenę i zaniżone poczucie wartości swojego ciała.
15 lat po kultowym filmie „Evolution”, który pokazywał, w jaki sposób poddaje się modyfikacjom wygląd modelek w reklamach, marka Dove ponownie postanowiła poruszyć problemem retuszu cyfrowego. W filmie „Reverse Selfie” (z ang. „Odwrócone Selfie”) uświadamia, jak aplikacje do edycji zdjęć zakłamują rzeczywistość i w jaki sposób filtry wpływają na nastolatków, którzy cyfrowo modyfikują swój prawdziwy wygląd. Badanie przeprowadzone w ramach projektu Dove Self-Esteem wskazuje jednoznacznie, że wykorzystywanie filtrów i aplikacji zmieniających wygląd na zdjęciach wpływa negatywnie na samoocenę młodych ludzi. Problem ten jest ważny zwłaszcza teraz, gdy podczas pandemii nastolatkowie spędzają przed ekranami więcej czasu niż kiedykolwiek wcześniej.
Media społecznościowe i ich wpływ na samoocenę
Filtry dostępne w mediach społecznościowych i aplikacje do edycji zdjęć radykalnie wpłynęły na sposób wyrażania siebie za pomocą obrazu. Młode osoby nie chcą pokazywać, jak wyglądają naprawdę. Wszystko po to, by dorównać definicji idealnego piękna, które nie jest osiągalne w prawdziwym życiu. Wpływa to szkodliwie na ich samoocenę, a konsekwencje takiego działania mogą być trwałe i trudne do odwrócenia. Jak wskazuje przeprowadzone badanie:
- 80% nastolatków zmieniało swój wygląd na zdjęciach filtrami, zanim skończyło 13 lat,
- 77% nastolatków próbuje zmienić lub ukryć przynajmniej jedną część swojego ciała na zdjęciu przed jego publikacją w mediach społecznościowych.
Okazuje się także, że istnieje zależność pomiędzy presją związaną z kreowaniem wizerunku w mediach społecznościowych, a poczuciem własnej wartości:
- 52% nastolatków, którzy spędzali od 10 do 30 minut na edycji swoich zdjęć, miało niskie poczucie wartości swojego ciała.
- W grupie tych, którzy spędzali mniej niż 10 minut na przerabianiu zdjęć przed ich publikacją, odsetek osób z niską samooceną wyniósł 36%.
- Młodzi ludzie, którzy przerabiają swoje zdjęcia, są bardziej narażeni na niższą samoocenę w kontekście swojego ciała (48%) w porównaniu z tymi, które w ogóle ich nie przerabiają (28%).
- Młodzież z niższą samooceną swojego ciała chętniej przerabia swoje zdjęcia (56%) niż młode osoby z wysoką samooceną (42%).
Co ogromnie istotne, ankietowani przyznali, że gdyby zdjęcia w mediach społecznościowych w większym stopniu pokazywały, jak wyglądamy naprawdę na co dzień, czuliby się pewniej. 61% nastolatków chciałoby, aby świat bardziej skupiał się na tym, kim są, a nie na tym, jak wyglądają.
Odwrócone selfie
Problem presji, jakiej poddawani się młodzi ludzie w mediach społecznościowych, pokazuje nowy film Dove „Odwrócone Selfie”. Prezentuje on etapy robienia „selfie” – uwidacznia, w jaki sposób młodzi ludzie korzystają z narzędzi do edycji zdjęć, które kiedyś dostępne były tylko dla profesjonalistów. Dziś wystarczy naciśnięcie jednego przycisku, by zupełnie zmienić swój wygląd na zdjęciu zrobionym we własnym pokoju. W rezultacie może ono przypominać to z profesjonalnej sesji modelek.
Pokochajcie siebie! Poradnik
Z badań jasno wynika, że musimy pomóc nastolatkom bezpiecznie funkcjonować w mediach społecznościowych, by skupili się bardziej na wyrażaniu siebie, a nie na ocenie. Badania Dove Self-Esteem pokazują, że korzystanie z narzędzi edukacyjnych, w tym warsztatów, artykułów online i innych narzędzi cyfrowych w pracy z młodymi ludźmi może zwiększyć ich pewność siebie i umiejętności „zdrowszego” poruszania się w mediach społecznościowych.
We współpracy z Centre for Appearance Research (University of West England), największą na świecie instytucją badawczą zajmującą się rolą wyglądu i obrazu ciała w życiu ludzi, Dove przygotował poradnik „Pokochajcie siebie!”. Ma on stanowić wsparcie dla rodziców, nauczycieli i wychowawców, dostarczając wskazówek, jak młodzież może korzystać z mediów społecznościowych w sposób pozytywny i kreatywny. Pomoże on dorosłym zrozumieć wyzwania, przed którymi stoją młodzi ludzie w Internecie, i zachęcić do rozmowy. Zawarte w nim zostały konkretne porady, jak uczynić media społecznościowe zdrową i bezpieczną przestrzenią, w której można się rozwijać.
